Een ware traktatie voor de liefhebber van het korte verhaal

Verslag van “Kort Dag” in Passa Porta te Brussel

Een ware traktatie voor de liefhebber van het korte verhaal

Door Carien Touwen

Op vrijdag 7 december bezocht ik een bijzondere avond in de gezellige Brusselse boekwinkel Passa Porta. Het internationale literatuurhuis organiseerde een avond over het korte verhaal. Maar liefst vijf auteurs uit binnen- en buitenland waren aanwezig om voor te lezen en het korte verhaal te bespreken: Rob van Essen, Martin Michael Driessen, Saskia De Coster, de Argentijnse Samantha Schweblin en de Britse Daisy Johnson. Een ware traktatie voor de liefhebber van het korte verhaal.

De avond werd geopend door Rob van Essen die het verhaal ‘Scheer een zwerver’ met mooie rustige stem voorlas. Ondertussen werd er door illustratist Wide Vercnocke live bij het verhaal getekend en konden we zijn pennestreken volgen op een groot scherm (zie foto). Het was een genot om twee verschillende artiesten aan het werk te zien en horen!

Vervolgens kreeg Martin Michael Driessen het woord en las hij het titelverhaal van zijn pas verschenen verhalenbundel ‘Mijn eerste moord en andere verhalen’.  Driessen vertelde later dat het eerste verhaal in bundel voor hem het belangrijkste is: “daarmee wil je meteen laten zien wat je kunt en wat er komt”.

Interviewster Ruth Joos ging daarna in gesprek met van Essen en Driessen. Het werd een onderhoudend gesprek over het korte verhaal, waarin veel interessante punten werden aangehaald.
“Een verhaal kiest zijn eigen stijl, je kunt dat niet zelf van te voren bedenken, ” zei van Essen. Driessen was het met hem eens en vulde aan: “Een verhaal bepaalt zelf wat het wordt, een kort verhaal, novelle of roman. Maar het begint altijd op dezelfde manier, met een idee dat je niet loslaat.”
Driessen was ook van mening dat er meer geslaagde novelles zijn dan romans. “Er zijn maar weinig romans die je ‘volmaakte kunstwerken’ kunt noemen, dat is namelijk veel moeilijker.” Van Essen sloot zich hierbij aan: “Er is veel meer logistiek nodig in een roman, je personages moeten zich verplaatsen en er zijn open eindjes.”
Tijdens het schrijven van een kort verhaal is het alles of niets wat de twee auteurs betreft. Is het niet goed, dan gooi je het weg. Bij een roman gaat een schrijver schrappen, herschrijven en sleutelen.
Vervolgens doet Driessen de ‘uitspraak van de avond’: “Ik schrap al voor ik begin te schrijven,” wat de zaal doet lachen maar ook tot nadenken stemt.
Ze concluderen gezamenlijk dat perfectie dichterbij is bij het schrijven van een kort verhaal.

Het woord is dan aan Saskia De Coster die een reisverhaal leest over Alaska. Wide Vercnocke neemt weer plaats aan de tekentafel en maakt meerdere illustraties,  de tijd vliegt voorbij. De Coster kan zelf ook nauwelijks wachten tot ze de tekeningen bij haar verhaal kan zien.

Na de pauze is het woord aan de Argentijnse Samanta Schweblin die in het Spaans voorleest uit haar recente novelle ‘Gif’. Ondertussen kunnen we de vertaling lezen op het scherm. Tot slot leest de Britse Daisy Johnson voor uit haar surrealistische verhalenbundel ‘Fen’. Het is een duister verhaal over een tienermeisje dat verandert in een paling.
Ruth Joos spreekt daarna nog even met de jonge Britse en ook zij beaamt dat het schrijven van een roman lastiger is dan een kort verhaal. Korte verhalen doen voor haar iets wat een roman niet kunnen, ze sprankelen  en moeten in een keer perfect zijn. Ook het ritme is voor haar heel belangrijk: “it needs to roll”.

Veel te snel is de avond alweer voorbij. Kortom: het was een heerlijke avond met mooie verhalen en bijzondere inzichten in het korte verhaal. Dit vraagt om een vervolg!