Shortlist J.M.A. Biesheuvelprijs 2019

Op 18 februari wordt de winnaar van de vijfde J.M.A. Biesheuvelprijs bekendgemaakt tijdens de feestelijke uitreiking in de Amsterdamse Tolhuistuin. De jury (bestaande uit Fiep van Bodegom, Femke Essink, Theo Hakkert, Thomas Heerma van Voss en Marischka Verbeek) heeft uit 31 ingezonden titels de volgende shortlist samengesteld:

  • Merijn de Boer – De geur van miljoenen (Querido)
  • Gamal Fouad – De voorhuidenverzamelaar (Querido)
  • Maria Vlaar – Diepe aarde (De Arbeiderspers)


Merijn de Boer laat ons in zijn toonvaste, soms onderkoelde en vaak grappige verhalen kennismaken met mannen uit gegoede milieus, die lang niet altijd zo scherp naar zichzelf kijken als naar hun omgeving. Fatsoenlijke, beschaafde mannen lijken het, bij wie je geen onderdrukte verlangens of lugubere neigingen verwacht. Tot het moment dat De Boer het verhaal laat kantelen en de duistere kanten van zijn personages aan het licht brengt, steevast met wrange afloop. Een bijzondere bundel, die de jury meer dan eens aan het lachen maakte met de trefzekere beschrijving van lulligheid en waarvan de ogenschijnlijk achteloze verteltrant getuigt van vakmanschap.

Gamal Fouad verrast met een verzameling zorgvuldige en sfeervolle verhalen waarin hij zijn personages de ruimte laat verkennen tussen hun islamitische achtergrond in het noorden van Afrika en het kosmopolitische leven in het Westen. Een upper class schooljongen in Alexandrië leert wat klassenverschil is, een jongeman keert terug naar Egypte om zijn grootvader te begraven, een verwesterde kunstenaar trekt naar Berlijn en komt daar in het niemandsland tussen Europese en Arabische vooroordelen terecht. De botsing van culturen komt fraai tot uiting in de stijl; de zachte taal roept pregnante beelden op, die lang in de herinnering blijven hangen.

Maria Vlaar heeft een doordachte bundel geschreven waarin de hechte samenhang tussen de verhalen – personages en plaatsen keren subtiel terug – langzaam zichtbaar wordt. Bij haar zoektocht naar wat zich onder de oppervlakte van het alledaagse bevindt legt Vlaar een grote ambitie aan de dag. Een zoektocht die vraagt om een brede variatie aan stijlen en thema’s, en vooral om uiteenlopende perspectieven. De imponerende bundel bevat verhalen vol melancholie, van dierbare herinneringen aan kampeervakanties tot stukgelopen vriendschappen, maar ook inktzwarte dystopieën in de nabije toekomst die zodanig aanschurken tegen de actualiteit dat ze niet meer helemaal ondenkbaar zijn. En toch is de toon vaak geestig en licht.

De winnaar ontvangt een geldbedrag dat via crowdfunding bijeengebracht wordt. Doneren kan via deze link tot 17 februari.