Het thema van de 84ste Boekenweek, die van zaterdag 23 t/m zondag 31 maart 2019 plaatsvindt, is ‘De moeder de vrouw’.
De Boekenweek viert het boek, en in 2019 vieren we boeken over moederschap in het bijzonder. Iedereen heeft een moeder, hartverwarmend en zorgzaam, streng of afwezig. Fictie en non fictie brachten vele markante moeders voort: via dochters en zonen die schrijven over hun moeder, moeders die schrijven over het moederschap.
De moeder de vrouw. Twee identiteiten, zijn zij onlosmakelijk met elkaar verbonden? Een relevante vraag waar je heel verschillend op kunt antwoorden; een onderwerp dat net zo veelzijdig is als dat er moeders en vrouwen zijn. Niet voor niets is het dan ook een regelmatig terugkerend onderwerp voor maatschappelijk debat. Het thema kent twee verschillende perspectieven, die van de moeder zelf maar ook die van het kind. Ervaringen met moederschap lopen uiteen van een ‘natuurramp’ (Joke Smit) tot het mooiste dat je kan overkomen. En waar blijft de begeerte van de moeder de vrouw? Kinderen kunnen idolaat van hun moeder zijn of juist hele strenge criticasters. Al deze zienswijzen leveren een leger aan literaire moeders op, van Medea tot oermoeders.
Boekenweekgeschenk van Jan Siebelink
Voor de Boekenweek 2019 schreef Siebelink het Boekenweekgeschenk Jas van belofte dat tijdens deBoekenweek bij besteding van ten minste €12,50 aan Nederlandstalige boeken door de boekhandel cadeau wordt gedaan. In samenwerking met Boeken fan Fryslân verschijnt het Boekenweekgeschenk ook dit jaar in het Fries, onder de titel: Jas fan Belofte.
Jan Siebelink (1938) is schrijver en essayist. Hij werd geboren in Velp, waar zijn vader een kleine bloemisterij had. Naast zijn baan als onderwijzer studeerde hij in zijn vrije tijd Franse taal- en letterkunde. ‘Knielen op een bed violen’ is zijn grote roman, geïnspireerd op zijn jeugdjaren in Velp. De roman werd succesvol verfilmd met hoofdrollen voor Barry Atsma en Gijs Scholten van Aschat. In het najaar van 2015 verscheen de roman ‘Margje’, waarin Siebelink terugkeert naar het gezin uit ‘Knielen op een bed violen’. In 2017 bracht hij zijn meest recente roman, ‘De buurjongen’, uit. Ter gelegenheid van Siebelinks tachtigste verjaardag verscheen er in februari 2018 een schitterende ode aan de ziel van zijn schrijverschap, De bloemen van Jan Siebelink.
Synopsis Boekenweekgeschenk ‘Jas van belofte’
Als Arthur met hoge snelheid per ambulance naar het ziekenhuis wordt gebracht, is hij er zeker van dat hij bezig is het leven te verlaten. Al bijna vanaf de andere zijde overziet hij wat hij achterlaat, en vraagt zich af of het genoeg is.
Het waren zijn vrienden Edwin en Loetje die destijds aanvoelden dat hij een verhaal in zich droeg dat verteld moest worden, maar ze wisten ook dat het een welhaast onmogelijke opdracht zou zijn dit daadwerkelijk uit te voeren. Edwin bezwoer Arthur: ‘Je mag nooit meer tevreden zijn over jezelf, zolang de zoektocht van de jongen niet op de meest volmaakte wijze is verteld.’
Gratis reizen met Boekenweekgeschenk dankzij NS
Op de laatste zondag van de Boekenweek kunnen reizigers traditiegetrouw op vertoon van het Boekenweekgeschenk gratis met de trein reizen. Mede dankzij NS, de hoofdsponsor van de Boekenweek, reist heel Nederland dit jaar op 31 maart met het Geschenk gratis door het land. Het Boekenweekgeschenk is geldig voor 1 persoon, in de 2de klas, in alle binnenlandse treinen van NS en NS International
(m.u.v. Thalys). Ook is het geldig in treinen van Arriva, Connexxion, Breng, Syntus en Veolia. Kijk voor meer informatie op ns.nl/tijdvoorlezen.
Boekenweekessay van Murat Isik
Voor de Boekenweek 2019 schreef Murat Isik het Boekenweekessay Mijn moeders strijd dat in de Boekenweek voor € 3,75 verkrijgbaar in de boekwinkel. In 2012 debuteerde Murat Isik (1977) met de roman Verloren grond, die tot op heden veertien drukken beleefde. Hij won er de Bronzen Uil Publieksprijs mee en werd genomineerd voor de Academica Literatuurprijs. Verloren grond werd vertaald in het Duits, Zweeds en Turks. In 2017 verscheen zijn tweede roman Wees onzichtbaar. Hij won hiermee de Libris Literatuur Prijs 2018, de Boekhandelsprijs 2018 en was het Boek van het Jaar 2017 bij het NRC Handelsblad en Bol.com. Eveneens werd Wees onzichtbaar genomineerd voor de BNG Bank Literatuurprijs en de Halewijnprijs. Wees onzichtbaar behaalde de eerste positie in De Bestseller
60 en werden meer dan honderdduizend exemplaren van verkocht.
Synopsis Boekenweekessay ‘Mijn moeders strijd’
Begin jaren vijftig wordt Murat Isiks moeder Aynur geboren in een arm Zaza-dorp in Oost-Turkije. Haar ouders investeren alles in hun zoon – hun hoop voor de toekomst –, hun dochters zullen immers worden uitgehuwelijkt. Na een verwoestende aardbeving verhuist Aynur in 1966 naar Izmir, waar haar broer haar tewerkstelt als huishoudelijke hulp, waardoor ze tegen haar zin het huis moet verlaten.
Door keer op keer de door hem gekozen huwelijkskandidaten af te wijzen, komt ze voor het eerst in verzet. Tot de druk zo hoog oploopt dat ze wel moet trouwen en ze begin jaren tachtig terechtkomt in de Amsterdamse Bijlmer, waar ze sociaal geïsoleerd raakt.
Tegen alle verwachtingen in besluit Aynur zich te emanciperen, waardoor ze zich van de vrouwen en moeders in haar omgeving onderscheidt. Waarom deed ze dat en voor wie voerde ze haar strijd? En welke invloed heeft schrijver en vrouwenactivist Duygu Asena op haar gehad?
In het Boekenweekessay 2019 beschrijft Murat Isik Aynurs onvermoede overlevings- en emancipatiestrijd: van haar geboortedorp Baltaş tot haar jaren in de Bijlmer, waar ze nog altijd woont en werkt. Mijn moeders strijd is een ontroerend portret van Isiks moeder, zijn inspirator en grote voorbeeld.