Recensie ‘De man die van zijn been een lamp maakte, en andere ongelooflijke verhalen,’ van Lex Boon
Lichtvoetige waargebeurde verhalen
Door Marjet Maks
Toen ik de bundel van Lex Boon toegestuurd kreeg om te recenseren voor Het Korte verhaal vermoedde ik lichtvoetige verhalen te lezen. Dat suggereerde de titel tenminste. Meteen bij het eerste verhaal bleek dat het om non-fictie ging, literair en journalistiek. Dat was even omschakelen, maar geen straf, de verhalen zijn nog steeds lichtvoetig en de journalist heeft een toegankelijke schrijfstijl, met soms een ironische ondertoon.
Het openingsverhaal, ‘De Kunsthalroof’, had meteen mijn volle aandacht. Ik heb het nieuws over die bizarre diefstal van zes kostbare schilderijen, verzekert voor 18 miljoen maar veel meer waard, destijds in 2012 met belangstelling gevolgd. Lex Boon beschrijft het verloop van de diefstal door de jonge Roemenen, die geen idee hadden waar ze mee bezig waren, als een spannend hoofdstuk in een thriller.
Het waargebeurde titelverhaal ‘De man die van zijn been een lamp maakte’ heeft iets tragikomisch. Door een ongelukkige val breekt Leo zijn been, het blijkt een gecompliceerde botbreuk. Het been raakt geïnfecteerd en zijn been moet na een ellendige twee jaar geamputeerd worden. ‘Maar Leo heeft nog een besluit genomen. Het was iets dat meteen door zijn hoofd schoot toen een mogelijke amputatie werd besproken. Van zijn geamputeerde been wil hij een lamp maken. Een staande lamp. Met een voet.’
Vervolgens blijkt dat niet zomaar te kunnen, wettelijk, maar Leo is vastbesloten en wil niet dat zijn been met het medisch afval in een container verdwijnt. Hij krijgt hulp van een patholoog die zijn geval interessant vindt. Na de preparatie in formaline ontwerpt iemand een staande lamp van perspex met gekleurde ledlichtjes rond zijn been.
‘Als Van de Goot het been weer uit het water haalt, om het terug te stoppen in de formaline, vraagt Leo of hij het even mag vasthouden. Daar staat hij dan: een zwijgende man op krukken en één been, die een paar minuten lang met zijn geamputeerde been in de armen staat.’
In het verhaal ‘Ha Majesteit, alles goed? Ik vermaak me uitstekend,’ stuurt Lex Boon vanaf ieder vakantieadres een ansichtkaart naar de koningin. ‘Het is niet iets waar ik trots op ben, maar jaren stuurde ik vakantiekaartjes naar de toenmalige koningin Beatrix. Het begon toen ik (…) eens op vakantie een ansichtkaart en postzegel over had. Ik weet niet waarom, maar ik besloot hem naar Noordeinde 68 in Den Haag te sturen.’
Lex heeft nooit een persoonlijk antwoord gehad, maar hij kwam wel op een lijst voor geautomatiseerde bedankjes. Hij ging op zoek hoe dat kon en ontdekte dat achter het versturen van kaartjes naar koningshuizen een hele wereld blijkt te zitten. ‘Tenminste, naar die vorstenhuizen waarvan je zeker weet dat ze iets terugsturen. ‘Het kost namelijk ook veel postzegels,’ aldus de 27-jarige Willemijn Vendrig, die al tien jaar (zelfgemaakte) kaarten stuurt naar de koningshuizen. Inmiddels weet ze precies van wie ze wat wanneer terugkrijgt.’
Boon stelt zichzelf een vraag en gaat met omtrekkende bewegingen op zoek naar het antwoord. Zo zocht hij uit hoe het eigenlijk zit met de overlast van stadsduiven.
Hij praat met Akwasi Frimpong, die vastbesloten is om als eerste Ghanese man in 2022 mee te doen met de Olympische winterspelen voor Skeleton. ‘Frimpong beseft dat als hij weet te winnen voor Ghana, het Afrikaanse land zonder sneeuw dat pas één keer eerder aan de Winterspelen meedeed, dat zijn verhaal dan alleen maar mooier wordt.’
Boon schrijft heel geestig over de vele smaken die door Japan voor Kitkat worden geproduceerd. Hij gaat met Sabine van der Helm naar een fotoshoot bij Wehkamp, zij verhuurt met haar dierencastingbureau ‘Catvertise’ haar katten en andere dieren aan film- en reclame producties.
Een Amerikaan die illegaal in Amsterdam woont en fietsen met bloemen versiert. Wat gebeurt er ’s nachts op het Centraal Station in Amsterdam? Een Love Boat ervaring op de ferry naar Newcastle, de verhalen boeien stuk voor stuk.
Het verhaal over de caféramp in Volendam op oudejaarsavond in 2001 raakte me echt. Ik herinnerde me het, maar was het vergeten. Echter, in Volendam zal dat nooit gebeuren. Lex Boon ontmoet de twee mannen Kurk en Stroek, ooggetuigen en slachtoffers van die dramatische nacht waarin 14 jongeren om het leven kwamen en ruim 200 mensen ernstig gewond raakten.
‘De Hitlerkleurplaat’ is het laatste en langste verhaal in de bundel en een interessante zoektocht in tijden van pandemie naar het waarom van een afbeelding van Hitler in een kleurboek voor kinderen dat verkocht wordt door de grootste drogisterijketen in Nederland, Kruidvat. Lex Boon verdiept zich in de achtergrond van Kruidvat en hun verkoopbeleid. Hij komt in de haven van Antwerpen, heeft contact met de uitgever in India en legt wat politieke details bloot over de huidige Indiase president, Modi.
29 waargebeurde verhalen die vanaf 2012 verschenen in o.a. NRC of Parool, stuk voor stuk interessant, grappig en verrassend. De verantwoording met updates hoe het nu met sommige personages gaat, is misschien wat overhaast toegevoegd, er staan nogal wat tikfouten en rommelige zinnen in. Maar het maakt de bundel rond, want het is fijn om te weten dat Leo nog steeds blij is met zijn lamp, al zit er nu even een draadje los.
Auteur: Lex Boon
Uitgeverij: Meulenhoff
Nederlands Paperback
ISBN: 9789029094573
Druk 1: juni 2021
336 pagina’s