Recensie ‘Er was ook eens’ van Mikouska Meulens
Mystieke sprookjes in een prachtig jasje
Door Carien Touwen
In ‘Er was ook eens’ zet Milouska Meulens zeven nieuwe sprookjes neer geïnspireerd door verhalen die mensen al duizenden jaren met elkaar delen. De auteur vertelt in het voorwoord hoe ze vroeger alles las wat ze te pakken kon krijgen, maar dat sprookjes altijd haar lievelingsverhalen waren. Haar liefde voor sprookjes zorgde voor deze rijk geïllustreerde bundel, waarin we sprookjes kunnen lezen die de auteur zelf als kind had willen lezen.
Het moet jaren geleden zijn dat ik nieuwe sprookjes las. Filmproducent Disney heeft ervoor gezorgd dat ik bij Sneeuwwitje en Doornroosje vooral aan vermakelijke tekenfilms denk en niet zozeer aan die beklemmende, donkere sprookjes van vroeger, die nooit zo luchtig waren als de Disneyfilms. Er was ook eens brengt die echte sprookjessfeer onmiddellijk terug tijdens het lezen. In een beeldende, bijna mystieke stijl wordt de lezer meegenomen in andere werelden.
Soms voelen die verhalen heel oud, zoals het openingsverhaal Het verborgen land dat zich afspeelt in een tijd waarin ‘de werelddelen nog aan elkaar plakten als koekjes op een bakplaat’, waarin we lezen hoe de mensen letterlijk en figuurlijk uit elkaar groeiden. Je snapt hoe het gebeurde en realiseert je al snel dat het verhaal van alle tijden is en net zo goed nu gebeurd kon zijn.
In het verhaal De leegste leegte lezen we over een ongelukkige prins, die ondanks alle rijkdom zich doodverveeld. Hij houdt zich bezig met raadsels en zondert zich steeds verder af. In zijn eenzaamheid begint hij een moeilijke zoektocht en ontdekt hij dat hij bezig is aan een afscheidstocht.
In andere verhalen lezen we over de oermoeder Watramama, die toch vooral aan zichzelf lijkt te denken, en maken we kennis met verhalenvertelster Omama, die ouder is dan wie dan ook. In dit verhaal treffen we prachtige omschrijvingen van ouderdom, zoals: ‘Die reuzenschildpad paste ooit in de palm van mijn hand’ of ‘Het amber van Omama’s ogen had zoveel licht gezien dat het verbleekt was tot de kleur van bloesem.’ We lezen hoe Omama verdwijnt en toch terugkeert, waardoor haar verhalen nooit uit de wereld gaan.
In het prachtige Van de watergeesten en hun wonderwateren lezen we een soort scheppingsverhaal, waarin een watergeest in de buik van een potvis naar een andere oceaan reist, op zoek naar iemand zoals zij. De tocht heeft een zware tol, maar brengt de watergeest wat ze zoekt: iemand om haar creaties mee te delen. Hun samenzijn zorgt voor bijzondere veranderingen in de wereld.
In het verhaal De regenboogslang maken we kennis met vier zussen die elk een andere beslissing nemen als ze een regenboogslang op hun pad treffen.
De zeven sprookjes roepen allemaal die mystieke sprookjessfeer op waarbij je meteen denkt, dit kan nooit echt zijn en toch, je blijft kauwen op wat er nu toch eigenlijk verteld en bedoeld wordt. Soms zijn er verhalen waarbij de inspiratie herkenbaar is, oude verhalen die door elkaar gehusseld zijn als hutspot, zoals Milouska zelf in het voorwoord schrijft. En soms voelen de sprookjes gloednieuw en onbekend, maar toch mystiek. Het boek is prachtig geïllustreerd met werk van Djenne Fila, gemaakt op kaften en bladzijden van oude sprookjesboeken. Kunstwerken zo mooi dat je ze er soms wel uit zou willen halen om in te lijsten.
Er was ook eens is een boeiend sprookjesboek om zelf te lezen, voor te lezen, en daarna verhaal na verhaal nog eens rustig te herlezen om te reflecteren over de onderliggende boodschap en inspiratie. Ik kan me voorstellen dat niet elk sprookje even toegankelijk is voor iedereen, maar ik denk wel dat iedereen in dit boek zijn eigen pareltje zal vinden.
Uitgever: Volt
Auteur: Milouska Meulens
Nederlands Hardcover
ISBN: 9789021479194
Druk 1: november 2023
96 pagina’s
Laat een reactie achter